انواع بیماری­های زنان و زایمان، علل و راه­های پیشگیری

رپورتاژ :

بدن ما به عنوان یک خانم در طول سال‌های باروری دستخوش تغییرات بسیار زیادی می‌شود و احتمال بروز بیماری‌های زنانه در این دوران وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.

در ادامه چند مورد از رایج­ترین بیماری های زنان و زایمان و به همراه علل و روش­های پیشگیری بیان شده است.

انواع بیماریهای زنان و زایمان

نامنظم بودن پریود

به طور متوسط دوران پریود چیزی حدود ۵ روز طول می‌‌کشد و معمولاً حدود ۸ قاشق غذا خوری خون از بدن دفع خواهد شد. تعدادی از زنان فقط یک روز خونریزی شدید دارد و روزهای بعد و قبل از آن خونریزی کمتر می‌‌شود. برخی از زمان خونریزی بیشتری دارند و ممکن است خونریزی آنها دو برابر سطح متوسط باشد اما با این حال سطح خونریزی آنها در بازه عادی قرار دارد اما برخی دیگر از زنان تا چند روز خونریزی شدید دارد و این وضعیت با درد شدید و لخته‌های خونی همراه است. اگر در هر شرایطی شما چند روز دچار خونریزی شده لخته خون یا درد شکمی بسیار زیادی داشتید باید به پزشک خود مراجعه کنید. درمان خونریزی غیرعادی در دوران پریود معمولاً شامل مصرف دارو یا انجام عمل جراحی در مواردی است که خونریزی بسیار شدید شده است.

عفونت قارچی

عفونت قارچی واژن یکی از دلایل بسیار شایع التهاب واژن است و از هر چهار نفر سه نفر حداقل در طول زندگی خود یک بار دچار عفونت قارچی می‌شوند. عفونت قارچی به علت رشد بیش از حد سلول‌های قارچی که به طور طبیعی در واژن زندگی می‌کنند رخ می‌دهد. عوامل مختلفی با بروز این اختلال ارتباط دارند که تعدادی از آنها عبارتند از بارداری، دیابت کنترل نشده و استفاده از داروهای آنتی بیوتیک یا قرص ضد بارداری. سایر عواملی که در بروز عفونت قارچی نقش دارند عبارتند از اسپری بهداشتی معطر زنانه، استفاده از محصولات آنتی میکروبیال موضعی و استفاده از لباس زیر تنگ که قابلیت تنفسی پایینی دارد. خوشبختانه می‌‌توان با مصرف برخی داروها به درمان این نوع عفونت پرداخت.

فیبروز رحمی‌

فیبروز رحمی به گروه‌های کوچک عضلانی و بافت‌های گفته می‌‌شود که درون دیواره رحم تشکیل می‌شوند. فیبروز رحمی سرطانی نیست اما در دوران قاعدگی می‌‌تواند باعث درد زیاد و خونریزی شدید شود یا ریسک ناباروری و دفع مکرر ادرار را افزایش دهد. تا همین چند سال اخیر هیستروسکوپی تنها راه حل درمان این مشکل بود اما در حال حاضر پزشکان متوجه شده ‌اند که فیبروز به غیر از مصرف داروهای ضد التهاب یا برخی داروها برای مواردی که فرد خیلی اذیت می‌شود به درمان دیگری نیاز ندارد.

اندومتریوز

در پایان چرخه قاعدگی زمان شاهد خونریزی خواهد بود که شامل ریزش آندومتر یا مایع قاعدگی از داخل رحم است. این بافت اندومتریال می‌‌تواند در خارج از رحم نیز رشد کند و در هنگام پریود از هم جدا شده و خونریزی کند. اکنون این سوال مطرح می‌‌شود که مشکل کجاست؟ خونریزی ناشی از بافت تجزیه شده در خارج از رحم ممکن است جایی برای خروج نداشته باشد و باعث تورم یا التهاب بافت‌های مجاور شود. التهاب ایجاد شده منجر به بروز بافت اسکار خواهد شد و این وضعیت باعث تشکیل ضایعات یا زائده‌هایی درون رحم می‌شود. اگرچه درمان اندومتریوز در سال‌های اخیر تغییرات زیادی کرده است در حال حاضر پزشکان عقیده دارند در صورتی که علائم و نشانه‌های بیماری خفیف باشد به غیر از مصرف دارو برای کنترل درد بیشتر درمان دیگری نیاز نخواهیم داشت.

علل شایع بیماری‌های زنانه چیست؟

عوامل زیادی در بروز التهاب واژن نقش دارند و تعداد زیادی از این مشکلات به استرس یا سبک زندگی فرد بستگی دارند. در بخش زیر به برخی از علل شایع بیماری‌های زنانه اشاره می‌کنیم:

روابط جنسی محافظت نشده

روابط جنسی محافظت نشده با شریک جنسی که دچار عفونت اندام تناسلی مردان است باعث می‌شود که ریسک بروز عفونت واژن افزایش پیدا کند به علاوه روابط جنسی نامناسب و خشن باعث می‌‌شود که این ناحیه دچار خراشیدگی شود و شرایط را برای برخی بیماری‌ها و فعالیت باکتری‌ها میسر نماید و به این ترتیب ریسک بروز بیماری‌های ناحیه تناسلی افزایش خواهد یافت و ویروس‌هایی که از طریق روابط جنسی محافظت نشده انتقال پیدا می‌کنند از قبیل کلامیدیا، تریکومونیاز، گنوره، کوکو باسیلوس اسپیروشات باکتری‌های بی هوازی قارچ و ویروس هرپس باعث بیمار شدن واژن می‌شوند. این باکتری‌ها هنگامی ‌که وارد واژن می‌شوند باعث به هم خوردن تعادل ناحیه خواهند شد و عملکرد آن را مختل می‌کنند. (برگرفته از سایت دکتر فرشاد نامداری متخصص اورولوژی)

سقط جنین

یکی از دلایل بروز عفونت، سقط جنین است که توسط یک پزشک بی تجربه و در یک مرکز پزشکی غیر معتبر یا اتاق عمل که به طور صحیح ضدعفونی نشده است انجام شده باشد. عدم رعایت بهداشت پس از سقط جنین باعث می‌شود که باکتری‌های خطرناک شرایط مناسبی را برای رشد به دست بیاورند و این امر باعث بروز التهاب واژن خواهد شد. طبق گفته متخصصان اندام تولید مثل زنان بسیار حساس می‌‌شود و روابط جنسی در هفته اول پس از سقط جنین باعث می‌شود که واژن و رحم مستعد بیماری شوند و آسیب ببیند.

استرس و رژیم غذایی نامناسب و استراحت ناکافی

استرس و اضطراب باعث می‌‌شود که سطح هورمونهای بدن بر هم بخورد و این امر بر روی سلامت زنان تاثیرات شدیدی می‌گذارد و باعث بروز اختلالات چرخه قاعدگی، به تاخیر افتادن چرخه قاعدگی، تغییر در محیط میکروبیولوژیکی واژن و تغییر ph آن شود و زمینه بروز سایر بیماری‌ها را فراهم کند. به علاوه مصرف غذاهای بسیار چرب و پر ادویه و سیگار کشیدن، خوردن قهوه و مشروبات الکلی و مواردی از این قبیل می‌‌تواند باعث شود که ریسک عفونت واژن افزایش پیدا کند.

عدم رعایت بهداشت روزانه

محیط واژن مرطوب است و یک شرایط ایده آل را برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها فراهم می‌کند به همین دلیل عدم رعایت بهداشت در طول روز باعث بروز بیماری‌های ناحیه تناسلی خواهد شد. به علاوه ریسک بروز بیماری‌های ناحیه تناسلی به علت استفاده از لباس زیر تنگ، بارداری، یائسگی، واکنش آلرژیک به برخی از انواع شوینده‌ها و تغییر سطح سلامت افزایش خواهد یافت.

پیشگیری از بیماری‌های تناسلی

بیماری‌های ناحیه تناسلی به علت دنبال کردن یک سبک زندگی خاص به وجود می‌‌آید به همین دلیل بهترین راه برای جلوگیری از بروز آنها تغییر برنامه مراقبت از خود است که برخی از روش‌هایی که به جلوگیری از بروز بیماری‌های واژن کمک می‌کنند به شرح زیر می‌باشند:

روابط جنسی ایمن داشته باشید

ایمن بودن روابط جنسی باعث می‌شود که از بازگشت بیماری‌های مقاربتی جلوگیری شود. استفاده از کاندوم باید برای روابط جنسی استفاده شود تا از انتقال بیماری های مقاربتی و بارداری ناخواسته جلوگیری نماید. قبل از روابط جنسی شستشوی صحیح ناحیه تناسلی کاملاً ضروری است. روابط جنسی متعدد یا داشتن چندین شریک جنسی و روابط جنسی خشن باعث بروز بیماری‌های واژن می‌شود به همین دلیل باید کاملا احتیاط کنید.

استراحت کنید و رژیم غذایی متعادل و سالمی داشته باشید

اضطراب ناشی از زندگی مدرن می‌‌تواند باعث افزایش ریسک بروز بیماری‌های ناحیه تناسلی شود به این ترتیب انتخاب یک سبک زندگی سالم و داشتن رژیم غذایی متعادل، استراحت کافی و از بین بردن عامل بروز استرس به شما برای جلوگیری از بیماری‌های ناحیه واژن کمک خواهد کرد. شما می‌توانید با رعایت موارد زیر مقاومت بدن خود را افزایش دهید:

• به اندازه کافی مواد غذایی حاوی فیبر و ویتامین c مصرف کنید.
• به طور منظم ورزش کنید.
• از استرس دوری کنید.
• به موقع بخوابید و از دیر خوابیدن و دیر بیدار شدن خودداری نمایید.

بهداشت ناحیه تناسلی خود توجه کنید

 شناخت اعضای تناسلی زنانه باعث می‌شود که ریسک بروز بیماری‌های واژن کاهش پیدا کند. برخی از نکاتی که در بخش زیر به آنها اشاره می‌کنیم به شما برای حفظ بهداشت ناحیه تناسلی کمک خواهد کرد:

• به طور منظم دوش بگیرید و لباس زیر خود را مرتب عوض کنید به ویژه در دوران پریود هر روز ناحیه تناسلی خود را با آب گرم و تمیز بشویید.
• ناحیه تناسلی خود را خشک نگه دارید و اجازه ندهید لباس زیر شما خیس شود.
• در دوران پریود هر چهار ساعت یک بار پد خود را عوض کنید.
• از استفاده از شوینده‌های قوی برای تمیز کردن ناحیه تناسلی خودداری کنید و در عوض از شوینده‌های ملایم زنانه استفاده نمایید.
• از شستشوی عمیق داخل واژن خودداری کنید.
• از استفاده از حوله یا لباس زیر مشترک خودداری نمایید.

به طور منظم به متخصص زنان مراجعه نمایید

در فواصل زمانی مشخص به متخصص زنان، زایمان و نازایی مراجعه کنید تا ناحیه تناسلی و واژن شما را بررسی کند و اگر دچار عفونت یا هرگونه بیماری زنان بودید به طور صحیح درمان شما بپردازد زیرا اگر دیر به پزشک مراجعه کنید تا بیماری شما پیشرفت کند متحمل صرف هزینه زیادی خواهید شد و روند درمان شما طولانی می‌‌شود. غربالگری منظم دوره ای ناحیه واژن می‌تواند به رفع درد و ناراحتی ناشی از بیماری‌های واژن کمک کند.