شرایط ارث بردن زن بعد از طلاق در قانون ایران چیست؟

رپورتاژ :

در قانون مدنی درباره ارث‌بردن زن بعد از طلاق این طور آمده است که "هر یک از زوجین اعم از زن و مرد درصورتی‌که در عقد دائم هم باشند، می‌توانند در صورت فوت، از ارث دیگری برخوردار شوند" برای اینکه با این شرایط بیشتر آشنا شویم، با سعیده فرهادی نژاد، وکیل طلاق در مشهد، در این باره گفت‌وگویی داشتم. پس تا پایان همراهمان باشید.

ارثیه زن به چه شکل است؟

یکی از افرادی که بعد از فوت شوهرش از اموال او به ارث می‌برند، همسر دائم متوفی است. این مورد در ماده 864 قانون به این شکل آمده است که "هر یک از زوجین اعم از زن و مرد درصورتی‌که در عقد دائم هم باشند، می‌توانند در صورت فوت، از ارث دیگری برخوردار شوند." بنابراین چه زن و چه مرد در صورت فوت همسرش از اموال او ارث می‌برند."

انواع طلاق

قبل از اینکه به موضوع اصلی بپردازیم ابتدا لازم است درباره انواع طلاق اطلاعاتی کسب کنیم تا راحت‌تر بتوانیم قانون را در رابطه‌ با طلاق متوجه شویم.

طلاق رجعی

در طلاق رجعی مرد می‌تواند در زمان عده به همسرش رجوع کرده و مجدد باهم زندگی کنند بدون اینکه نیاز باشد دوباره صیغه عقد جاری شود.

طلاق بائن

بعد از جاری‌شدن صیغه طلاق و جدایی زن و مرد، آن دو نمی‌توانند مجدد به یکدیگر رجوع  کنند مگر اینکه دوباره صیغه عقد بینشان خوانده شود.

بیشتر بخوانید: سعیده فرهادی نژاد در مقاله ای درباره تفاوت های طلاق بائن و رجعی سخن گفته است که می‌توانید آن را در سایت خودش مطالعه نمایید.

عده طلاق رجعی

به این معنی است که زن سه ماه و ده روز را بعد از طلاق بدون برقراری ارتباط جنسی پشت  گذاشته باشد.

آیا بعد از طلاق از شوهر هم به خانم ارث تعلق می‌گیرد؟

بنا بر ماده 943 قانون مدنی "اگر زن از شوهرش جدا شده و طلاق رجعی گرفته باشد، و شوهرش قبل از انقضای عده بمیرد زن از او ارث می‌برد و بالعکس."

نکته اول: که اگر مرد بعد از اتمام زمان عده فوت کند یا طلاق از نوع بائن باشد، ارثیه به زن تعلق نمی‌گیرد.

نکته دوم: درصورتی‌که مرد باشد و درهمان مدت‌زمان مریضی همسرش طلاق دهد و بعد از گذشت یک سال به‌خاطر همان بیماری فوت کند، به همسر دائمش ارث تعلق می‌گیرد حتی اگر طلاق بائن باشد.

بیشتر بخوانید: در صورتی که نمی‌دانید عده طلاق چیست؟ به شما پیشنهاد می‌کنیم که اینجا کلیک کنید و این مقاله جامع را مطالعه نمایید تا بیشتر با مفهوم عده و شرایط آن آشنایی پیدا کنید.

ارثیه زن از مرد در عقد موقت

همان‌طور که گفته شد، قانون برای همسری که در عقد دائم شوهرشان هستند ارثیه در نظر گرفته است و به زنانی که در عقد موقت او هستند، هیچ ارثی نمی‌رسد.

ارث زن از شوهر

ارثیه زمانی به زن تعلق می‌گیرد که  در عقد دائم همسرش باشد. اما اگر مرد دارای همسران دائم متعددی باشد یا دارای فرزند باشد، این شرایط در میزان ارثیه مؤثر است.

ارث زن از شوهر درصورتی‌که فرزندی نداشته باشند

اگر زن و مرد فرزندی نداشته باشند و مرد فوت کند، یک‌چهارم از دارایی مرد به همسرش می‌رسد مابقی اموال بین سایر افراد خانواده تقسیم می‌شود.

ارث زن از شوهر درصورتی‌که دارای فرزند باشند

اما درصورتی‌که زن و مرد دارای فرزند باشند و مرد از دنیا برود، یک‌هشتم از دارایی او به همسر و مابقی بین سایر وراث تعلق می‌گیرد.

ارث زن از شوهر شامل چه اموالی می‌شود؟

طبق ماده 946 قانون مدنی که در سایت مجلس هم درج شده، این طور مقرر شده است که: "زوج از تمام اموال زوجه ارث می‌برد و زوجه در صورت فرزند دار بودن زوج یک‌هشتم از عین اموال منقول و یک‌هشتم از قیمت اموال غیرمنقول اعم از عرصه و اعیان ارث می‌برد درصورتی‌که زوج هیچ فرزندی نداشته باشد سهم زوجه یک‌چهارم از کلیه اموال به ترتیب فوق می‌باشد."

درواقع زن می‌تواند ارثیه خودش را فقط از اموال منقول طلب کند و درصورتی‌که همسرش دارای اموال غیرمنقول باشد (مثل زمین، ملک و...) ابتدا باید آنها را فروخته و تبدیل به اموال منقول کرده و سپس ارثش را دریافت کند.

ارث همسر دوم بعد از فوت شوهر

اینکه به همسر دوم و سوم یا حتی همسر چهارم مرد چقدر ارثیه تعلق می‌گیرد، ابتدا باید مشخص شود که این خانم‌ها در عقد و نکاح دائم او بوده‌اند یا نه. چراکه زن زمانی می‌تواند ارثیه‌اش را مطالبه کند که در عقد دائم همسرش باشد. دراین‌بین تفاوتی ندارد زن همسر چندم باشد به‌طورکلی یک‌هشتم اموال همسرش را به ارث می‌برد.