هر آنچه که باید درباره اتیسم بدانید!

 رپورتاژ :

علائم اتیسم در نوجوانی تفاوت چندانی با کودکی ندارد و در عین حال با بیشتر شدن سن و پیشرفت شرایط بیماری، جنبه‌های گسترده‌تری از زندگی فرد تحت تاثیر قرار می‌گیرد. همانند کودکی مهمترین مشکلی که نوجوانان مبتلا به اتیسم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، مشکل در تعاملات و ارتباط اجتماعی می‌باشد. داشتن علایق محدود و کلیشه‌های حسی_حرکتی از جمله بال بال زدن، شکاندن غولنج، چرخیدن، آواهای غیر طبیعی تولید کردن و ... از دیگر نشانه‌های اتیسم در نوجوانان می‌باشد.

اما شاید یکی از مهمترین چالشهای این نوجوانان زمانی بروز کند که این افراد نیازمند برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های خود باشند. در این شرایط کوچکترین تغییر و بی نظمی در برنامه‌های از قبل تعیین شده و حتی بی نظمی در مساله‌ای مانند چینش اتاق، خانه و ... می‌تواند شرایط این افراد را به هم ریخته و اضطراب زیادی برایشان ایجاد کند. همچنین چالش‌ها و درگیری‌های فراوانی نیز با محیط کار، اجتماع و ... خواهند داشت که این نیز مشکلات این افراد را دو چندان خواهد کرد.

خانه رشد فضایی مناسب برای درمان کودکان اتیسم

از دیگر مشکلات این نوجوانان مشکلات مربوط به زیر و بمی صدایشان می‌باشد. در واقع نوجوانان مبتلا به اتیسم در تغییر زیروبمی صدایشان مشکلات فراوانی دارند و به همین دلیل نمی‌توانند لحن صدایشان را با محیط کلامی خود منطبق کنند و معمولا در همه جا از یک لحن صدا که غالبا یا بسیار بلند است و یا بسیار کوتاه، استفاده می‌کنند.

چالش‌های زندگی نوجوانان مبتلا به اتیسم بسیار زیاد است. این افراد به دلیل شرایطی که دارند پس از مدتی به سمت تضعیف روحیه و کاهش اعتماد بنفس حرکت می‌کنند و حتی ممکن است اختلالات اضطرابی را نیز تجربه کنند. خوب است والدین و اطرافیان نوجوان مبتلا به اتیسم شرایط خاص او را درک کرده و سعی کنند در جهت انطباق هرچه بیشتر محیط با نوجوان مبتلا به اتیسم قدم بردارند.

همچنین اتیسم در نوجوانان باعث می‌شود این افراد به خوبی نتوانند احساسات دیگران را درک کنند. به بیان بهتر این افراد تفاوت میان عشق، نفرت، عصبانیت، رضایت و ... را درک نخواهند کرد و به این ترتیب یکی دیگر از الزامات اصلی سن نوجوانی دچار اشکال جدی می‌شود.

در حالت شدید اتیسم این نوجوانان مشکلات جدی‌تری را تجربه خواهند که می‌تواند به پیشبرد زندگی این افراد لطمه جدی وارد کند. از جمله این که در انجام دادن کارهای روزمره دچار مشکل می‌شوند و البته بخش زیادی از این مشکلات ناشی از عدم انعطافی است که این نوجوانان دارند. همچنین نوجوان دارای اتیسم ممکن است حتی کلام نداشته باشد و ارتباطش با دیگران از طریق سایر راه‌های ارتباطی و به صورت بسیار محدود باشد.

اکثریت کودکان دارای اتیسم سطح 3 یا کلام ندارند و یا اگر داشته باشند نهایتا در سطح تک کلمه‌های تکراری می‌باشند. این کودکان در سطوح دیگر تعاملات اجتماعی خود نیز مشکلات شدیدی را بروز می‌دهند و بخصوص در بیان خواسته‌هایشان دچار مشکلات فراوانی می‌شوند. به همین دلیل شایع است که کودکان مبتلا به اتیسم شدید برای تامین خواسته‌هایشان به گریه، جیغ و پرخاشگری روی بیاورند. مجموع این موارد می‌تواند پیشبرد روند آموزشی این کودکان را، بخصوص در جلسات درمانی، مختل کند.

کودکان دارای اتیسم شدید در مواجهه با تغییرات و بی نظمی‌های احتمالی در محیطشان رفتار مناسبی نشان نمی‌دهند و توانایی وفق دادن خود با این تغییرات را ندارند. در نتیجه تمایل زیادی به ثبات در محیط اطرافشان نشان می‌دهند. یکی از دلایل این مساله می‌تواند مشکلات شدید در پردازش حسی و بهم‌ریختگی حسی این کودکان باشد که از اولین پیامدهایش همین آشفتگی رفتاری می‌باشد.

همچنین یکی از مسایلی که به دلیل مشکلات حسی در کودک دارای اتیسم شدید دیده می‌شود، رفتارهای کلیشه‌ای فراوانی است که این کودکان دارند، از جمله بال بال زدن، دست زدن، حرکات فیزیکی، صدا، کلمات، علاقه شدید به وسایل چرخان و ... . در واقع یکی از دلایل اصلی وجود این کلیشه‌ها می‌تواند اضاقه بار حسی باشد که این کودکان در نتیجه اتیسم شدید دارند و به این طریق آن را تخلیه می‌کنند.