مراقبت‌های ضروری کودکان و نوزادان در فصل گرما و تابستان
مراقبت‌های ضروری کودکان و نوزادان در فصل گرما و تابستان رپورتاژ :
گرمازدگی، آفتاب سوختگی، مسمومیت غذایی، اسهال و استفراغ، کمک آبی و عرق سوز شدن در کودکان از مشکلات رایج فصل گرما هستند. در این مقاله متخصصان درمانکده اطلاعات بیشتری از این بیماری‌ها در اختیار شما قرار داده‌اند.
حواستان به کم آبی نوزاد باشد
کم آبی در کودکان می‌تواند منجر به بروز عوارض زیر شود :
- گرمازدگی
- نارسایی کلیه
- تشنج
- کاهش سطح اکسیژن
- از دست دادن هوشیاری
علائم کم آبی در کودکان
- رنگ زرد و تیره ادرار
- دفع کمتر ادرار؛ اگر نوزاد در بازه زمانی ۸ ساعته ادرار نداشته باشد، باید این موضوع را بررسی کنید. این بازه زمانی برای کودکان نوپا ۱۰ ساعت در نظر گرفته شده است.
- دهان خشک
- چشم‌های فرورفته
- سردرد
- تشنگی
درمان کم آبی در کودکان
اگر کودک شیرخوار است، به تغذیه او با شیر ادامه دهید، مگر اینکه شاهد استفراغ او باشید. نوشاندن آب به نوزادان کمتر از ۶ ماه ایمن نیست. به همین دلیل بهتر است با متخصص مشورت کنید. احتمالا پزشک کودکان یک محلول الکترولیتی تجویز خواهد کرد.
مراقب عرق سوز شدن نوزاد باشید
گرما می‌تواند باعث جوش‌های پوستی ریز در نواحی مختلف بدن کودک شود، به این عارضه عرق سوز شدن (گرمی) گفته می‌شود. در این حالت منافذ عرق بسته شده و عرق نمی‌تواند از پوست خارج شود. این جوش‌ها معمولا در نواحی که پوست چین خورده است و لباس به آن می‌چسبد، بیشتر دیده می‌شود. شکم، سینه، گردن، لای پا‌ها و باسن بیشتر از بقیه قسمت‌های بدن در معرض عرق سوز شدن قرار دارند.
علائم عرق سوز شدن نوزادان و کودکان
- جوش و برجستگی‌های ریز قرمز سطحی پوست که ظاهر یکسان دارند.
- خارش و سوزش
- التهاب پوست
شیوه‌های درمان عرق سوز شدن نوزاد
- خنک نگه داشتن نوزاد
- استحمام کودک به آب ولرم و شوینده‌های ملایم. هنگام خشک کردن بدن کودک، حوله را روی بدن نکشید.
- خشک نگه داشتن ناحیه ملتهب
- بهتر است نوزاد را برهنه نگه دارید یا از لباس‌های نخی و آزاد استفاده کنید.
- حواستان به تهویه محیط خانه باشد.
- ممکن است دکتر پوست برای تسکین خارش پوست نوزاد، لوسیون کالامین یا کمپرس سرد را پیشنهاد کند.
- از مصرف کرم‌هایی که دارای وازلین و روغن‌های معدنی هستند، خودداری کنید. این محصولات باعث بسته شدن منافذ پوست خواهند شد.
مراقبت آفتاب سوختگی در کودکان باشید
اگر کودک به مدت ۱۵ تا ۳۰ دقیقه بدون هیچ محافظتی در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرد، دچار آفتاب‌سوختگی می‌شود. برای این عارضه درجه‌بندی‌های مختلفی در نظر می‌گیرند. بیشتر کودکان به درجه یک آن مبتلا می‌شوند.علائم آفتاب سوختگی معمولا ۲ تا ۶ ساعت پس از قرار گرفتن در زیر نور خورشید، ظاهر می‌شوند. بهترین راه برای جلوگیری از آن استفاده از کلاه‌های لبه‌دار و کرم‌های ضدآفتاب کودکان است. نکته مهم‌تر این است که در ساعات اوج گرما کودک را در منزل نگه دارید.
علائم آفتاب سوختگی در کودکان
- پوست قرمز
- خارش و سوزش پوست
- پوسته پوسته شدن پوست
- در صورتی که آفتاب سوختگی شدید باشد، باعث ایجاد تاول خواهد شد. در این حالت تاول‌ها دستکاری نکنید.
درمان آفتاب سوختگی در کودکان
- استفاده از لوسیون مناسب : لوسیون‌های مرطوب‌کننده بر پایه‌ٔ آب که فاقد الکل هستند، به رفع خارش‌های پوستی کمک می‌کنند.
- نوشیدن مایعات به کودک: اگر کودک زیر یکسال سن دارد کمی بیشتر با شیر مادر یا شیر خشک او را تغذیه کنید تا مایعات بدن حفظ شود. برای کودکان بزرگتر می‌توانید از آب و سایر مایعات استفاده کنید.
- پوست آسیب‌دیده را خنک نگه دارید : یک دستمال مناسب انتخاب کرده و با آب سرد آن را خیس کنید. دستمال را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در ناحیه آسیب‌دیده قرار دهید.
- از لباس‌های نخی، آزاد و گشاد استفاده کنید. این لباس‌ها از تحریک پوست جلوگیری می‌کنند.
گرمازدگی در کودکان سلامتی آنها را تهدید می‌کند
گرمازدگی (Hyperthermia) زمانی رخ می‌دهد که دمای بدن به شدت بالا می‌رود و بدن توانایی خنک کردن خود را ندارد. این عارضه به دو شکل بروزمی‌کند :
- گرمازدگی ناشی از فعالیت (Exertional heat stroke): در این حالت فعالیت فیزیکی در هوای گرم منجر به گرمازدگی می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود کودکان در ساعات اوج گرما که بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر است، از منزل خارج نشوند.
- گرمازدگی ناشی از شرایط بدنی (Non-exertional heatstroke): دراین حالت دو فاکتور اصلی سن و وضعیت سلامتی در بروز این عارضه نقش دارند. بدن کودکان در برابر گرما نسبت به بزرگسالان واکنش شدیدتری نشان می‌دهد. به همین دلیل گرما بیشتر آنها را تهدید می‌کند. این مشکل در سالمندان نیز دیده می‌شود. بخصوص اینکه بیشتر سالمندان از بیماری‌های زمینه‌ایی مانند ناراحتی‌های قلبی نیز رنج می‌برند. گرما بر عملکرد سیستم قلب و عروق نیز تاثیرگذار است. به همین دلیل به بیماران قلبی توصیه می‌شود در ساعات اوج گرما در محیط باز قرار نگیرند. اگر در این زمینه به مشاوره و ویزیت نیاز دارید، می‌توانید از طریق سایت درمانکده از بهترین دکتر قلب در تهران به صورت آنلاین نوبت بگیرید.
علائم گرمازدگی در کودکان
- پوست رنگ پریده و داغ
- حالت تهوع
- استفراغ
- از دست دادن هوشیاری
- تشنج
- سرگیجه
- تنفس سریع
- ضربان قلب بالا
- احساس سستی در عضلات
- عدم تعریق در صورتی که هوا گرم است.
درمان گرمازدگی در کودکان
- با اورژانس تماس بگیرید
- تا رسیدن فوریت‌های پزشکی، کودک به محلی خنک منتقل کرده و حتی برهنه کنید.
- اگر کودک بیشتر از شش ماه سن دارید، سعی کنید به او آب بنوشانید.
- برای کودکان زیر شش ماه از شیر خشک یا شیر مادر استفاده کنید.
- دست و پای کودک را با آب خنک بشویید. دقت کنید از آب یخ استفاده نکنید و در عین حال اینکار را ناگهانی انجام ندهید.
حواستان به مسمومیت غذایی کودکان در تابستان باشد
مسمومیت غذایی در کودکان در روزهای گرم سال بیشتر شایع است. هوای گرم بستر مناسبی را برای رشد ویروس و باکتری‌ها فراهم می‌کند. این مسمومیت‌ها اغلب خود را با حالت تهوع، اسهال، استفراغ و سرگیجه نشان می‌دهند. غذاهای نیم‌پز، غذاهای مانده، محصولات لبنی غیر پاستوریزه، آب آلوده، نگهداری میوه و سبزیجات نشسته در یخچال و رعایت نکردن بهداشت دست‌ها از مهمترین عوامل بروز مسمومیت غذایی در کودکان و همچنین بزرگسالان است.
درمان مسمومیت غذایی در کودکان
مسمومیت غذایی معمولا در خانه درمان می‌شود. مدت زمان این بیماری ۳ تا ۵ روز است. نوشیدن آب کافی در طی بیماری بسیار مهم است چرا که اسهال و استفراغ منجر به کم آبی بدن می‌شوند. در این حالت از خوراندن غذاهای سنگین و چرب و هر نوع خوراکی که باعث تحریک معده کودک می‌شود، خودداری کنید. از آنجا که کودکان بیشتر از بزرگسالان آسیب‌پذیرند، بهتر است برای درمان و داشتن رژیم غذایی مناسب با پزشک متخصص مشورت کنید؛ به خصوص اگر کودک کمتر از یکسال سن دارد. درمانکده بهترین سایت نوبت دهی پزشکی است که می‌تواند برای دریافت نوبت آنلاین از پزشک متخصص به شما کمک کند.
عوارض زیر در کودکان جدی هستند و با بروز آنها لازم است حتما به پزشک مراجعه کنید :
- تب بیشتر از ۳۸ درجه
- استفراغی که بیشتر از ۱۲ ساعت طول بکشد
- ضربان قلب بالا
- دردهای شکمی مبهم
- خون در استفراغ
- خون در مدفوع
- مدفوع قهوه‌ای یا سیاه
- کاهش وزن
- تشنگی شدید
