چگونه در ارتباط با حساسیت کودکان به لباس عمل کنیم؟
رپورتاژ :
وقتی بچهها در لباس پوشیدن با مشکلات حسی مواجه میشوند، همه چیز طاقتفرسا، گیجکننده و کسالتبار خواهد شد. بنابراین باید بفهمید چرا آنها حساسیت حسی پیدا میکنند و چطور میتوانید به آنها کمک کنید!
در این مقاله، پیشنهاداتی در خصوص لباسهای دوستانه به لحاظ حسی ارائه میکنیم. شاید شما هم با چنین واکنشی از جانب کودک روبرو شده باشید: «نمیتونم شلوار بپوشم، از حسی که شلوار به پاهام میده متنفرم».
آیا فرزندم در لباس پوشیدن مشکلات حسی دارد؟
واقعیت این است که بسیاری از بچهها به لباسهایی که میپوشند، اهمیت میدهند. این میتواند شامل جوراب یا شلوار آنها باشد یا که ترجیح میدهند اصلا لباس نپوشند!
این مسئله با کودکی که از پوشیدن هر چیزی جز رنگ آبی خودداری میکند، یا کودکی که فقط پیراهن مجلسی میپوشد تا با آن بچرخد، کاملا تفاوت دارد.
آنچه که دربارهاش صحبت میکنیم فراتر از یک اولویت ساده در پوشش است. این مسئله با امتناع از پوشیدن لباس بر اساس حسی که به وی میدهد، سر و کار دارد. اگر کودک به خاطر درز، سایز یا نوع پارچه تصمیم به پوشیدن یا نپوشیدن یک لباس خاص میگیرد، احتمالا به سیستم حسی خود متکی است. برخی میگویند کودک در لباس پوشیدن مشکل حسی دارد. این مسئله کاملا طبیعی است و لزوما به این معنی نیست که فرزند شما با لباس پوشیدن مشکل دارد.
چرا بچهها در لباس پوشیدن مشکل حسی دارند؟
هر یک از ما و هر کودکی یک سیستم حسی منحصر به فرد دارد. هر یک از ما احساساتی داریم که دوستشان میداریم، یا به آنها توجه نداریم و یا از آنها اجتناب میکنیم. بعضی از بچهها بیش از بقیه درگیر این اولویتها هستند. همه اینها به مغز کودک بستگی دارد، به همین دلیل از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اگر مسائل حسی مربوط به لباس پوشیدن با عملکرد کودک در امور روزانه تداخل پیدا کند، به یک نگرانی بزرگ بدل میشود.
در این موارد، کودک ممکن است به اختلال پردازش حسی (SPD) یا عارضههایی مانند اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) یا اوتیسم مبتلا باشد.
اما خیلی از بچهها به انواع خاصی از بافتها حساسیت حسی دارند اما تشخیصی درباره آنها وجود ندارد. مسائل حسی در مورد لباس به طور خاص با حس لامسه یا سیستم بساوایی ما سر و کار دارند. اکثر کودکانی که در لباس پوشیدن مشکلات حسی دارند، اغلب به این شکل واکنش نشان میدهند. در واقع، این کج خلقی حتی ممکن است بر سر یک جفت جوراب هم رخ دهد.
این مسئله برای والدین خستهکننده و طاقتفرساست. بعلاوه، درک اینکه چرا آنها نمیتوانند شلوار بپوشند دشوار است. حتی ممکن است آنها را مجبور کنیم که شلوار بپوشند. اما بچهها جوری جیغ و داد میکنند که انگار پوشیدن آن شلوار واقعا دردناک است. وقتی آنها از پوشیدن جین، جوراب یا هر چیز دیگری امتناع میکنند، بچه بدی نیستند؛ این فقط نحوه عملکرد مغزشان است و نمیدانند که چطور آن را به زبان بیاورند.
با مشکلات حسی در حین لباس پوشیدن چه باید کرد؟
1. سعی کنید او را درک کنید
اگر به خاطر مشکلات حسی کودک در حین لباس پوشیدن مأیوس و خسته شدید، به این فکر کنید که چقدر باید برای او ناراحتکننده باشد. خوبی این قضیه در آن است که با گذشت زمان، کودک متوجه درک شما میشود و بهتر ارتباط میگیرد.
2. او را مجبور نکنید
خیلی وسوسهانگیز است، اما مجبور کردن کودک به پوشیدن یک جفت جوراب، شلوار یا لباس توری فانتزی میتواند تأثیر مخربی بر سیستم حسی آنها داشته باشد و اوضاع را وخیمتر کند.
3. بیشتر وقت بگذارید
سیستم حسی بچهها دائما در نوسان است، یعنی چیزی که یک روز آنها را آزار میدهد ممکن است روز بعد آزاردهنده نباشد. پیشبینی اینکه چه زمانی یک شلوار جین روحیه او را خراب میکند، برای بعضی از بچهها دشوار است. شاید صرف وقت بیشتر در این مورد همان چیزی باشد که به آن نیاز دارید.
4. به او حق انتخاب بدهید
به محض اینکه بچهها حس کنند بر تجربیات فیزیکی خود کنترل دارند، تمایل بیشتری پیدا میکنند که خود را از نقطه آسایش خویش خارج کنند. در صورت امکان، دو دست شلوار به آنها بدهید تا از بین آنها انتخاب کنند. یا هنگام انتخاب فروشگاهها، لباسهای رنگی و جذاب اما با استانداردهای بهداشتی مثل لباسهای کودک بیسیسی را اولویت قرار دهید. به آنها نیز امکان مقایسه بدهید. مثلا بگویید: «میتونی شلوار مشکی بدون دکمه رو بپوشی، یا این شلوار جین رو امتحان کنی که زیپ داره. امروز دوست داری کدوم رو بپوشی؟»
5. لباسهای دوستانه به لحاظ حسی را در نظر بگیرید
هر کودکی منحصر به فرد است، ولی در کل بیشتر مشکلات حسی در امر لباس پوشیدن به درزهای جوراب یا شلوار یا ترجیح دادن لباسهای راحتی مانند شلوار ورزشی بستگی دارد. هرچند بعضی از بچهها لباسهای تنگ را ترجیح میدهند. به این توجه کنید که فرزندتان از چه چیزی گلایه دارد یا به چه چیزی علاقه نشان میدهد.
اینها چند نمونه از لباسهای حسی راحت هستند :
- جوراب بدون درز
- پیراهنهای بدون برچسب
- زیر پیراهنی چسبان
6. از یک محدوده زمانی استفاده کنید
اگر لباس خاصی دارید که میخواهید کودک بپوشد، به او بگویید چه زمانی میتواند آن را از تن در بیاورد.
7. کمک بیشتری بگیرید
اگر تمام مراحل فوق را امتحان کردید و به نظر نمیرسد که بتوانید در جنگ روزانه بر سر لباس پوشیدن کودک پیروز شوید، بهتر است از یک متخصص کاردرمانی برای انجام یک ارزیابی حسی کمک بگیرید.
چطور بر مشکلات حسی در حین لباس پوشیدن غلبه کنیم؟
1. پروتکل برس کشیدن ویلبرگر
این پروتکل اغلب «برس کشیدن» نامیده میشود. شاید عجیب به نظر برسد، اما در این پروتکل باید یک برس خاص به دست بگیرید و آن را با فشار زیاد به مدت 2 دقیقه به پشت کودک، بازوها و پاهایش بمالید. (حتما در این خصوص با متخصص کاردرمانی صحبت کنید)
خبر خوب این است که اکثر متخصصان کاردرمانی از این مجوز برخوردارند.
2. سطلهای حسی
این هم ممکن است عجیب به نظر برسد، اما اگر کودک به طور منظم با بافتهای مختلف بازی میکند (فکر کنید: شن، برنج خشک، کرم اصلاح صورت، رنگ انگشتی و غیره)، یعنی سیستم بساوایی و حسی او تا حد زیادی بهبود یافته و مشکلات مربوط به لباس پوشیدن ممکن است برطرف شوند.
3. مواجهه مکرر
نباید فشار بیاوریم، اما تشویق آنها به امتحان کردن چیزهای جدید سودمند است؛ مخصوصا اگر لباسی باشد که نمیتوان بیخیالش شد. با تغییرات کوچک در خانه شروع کنید و زمان کار را افزایش دهید.
4. فشار ثابت
وقتی کودک از سد مشکلات حسی خود در لباس پوشیدن میگذرد و همچنان احساس ناراحتی دارد، اعمال یک فشار ثابت مؤثر خواهد بود؛ زیرا سیستم حسی آنها را آرام میکند. برای این کار میتوانید به این صورت عمل کنید :
- در آغوش گرفتن (اگر دوست دارند در آغوش گرفته شوند!)
- دست آنها را فشار دهید یا دست خود را دور ساعد آنها بپیچید و محکم فشار دهید.
- مالیدن شانهها
5. از یک رژیم حسی استفاده کنید
در بسیاری از مواقع، اگر کودکی با لباس پوشیدن مشکلات حسی داشته باشد، احتمالا در برخی از جنبههای دیگر زندگی خود نیز مشکلات حسی خواهد داشت. وقتی به کودک فرصت میدهیم تا سیستم حسی خود را از طریق فعالیتهای خاص متعادل کند، امتناع او از پوشیدن لباسهای خاص کاهش مییابد.
منبع : blog.bccstyle.com