آنچه در سفر به مشهد نباید فراموش کنید!
رپورتاژ :
شاید هیچ شهری در سرزمین چهار فصل ایران به اندازه نگین خراسان از چهار گوشه ایران خواهان نداشته باشد. در هر فصلی از سال و به ویژه در مناسبت های خاص مذهبی، مشهد پر می شود از آنهایی که برای زیارت امام هشتم راهی این شهر می شوند. هر چند که مشهد مهم ترین قطب گردشگری مذهبی ایران به شمار می رود، اما نمی توان جاذبه های سیاحتی آن را هم نادیده گرفت؛ از سرزمین فیروزه و زادگاه خیام و عطار تا ییلاقات طرقبه و طوس. چه برای تجربه آرامش معنوی مهمان این شهر شوید و چه در طبیعت و یادگارهای تاریخی اش، سیری کنید؛ خرید بلیط قطار، بلیط هواپیما و بلیط چارتر و بلیط اتوبوس خود را در کنار رزرو هتل مشهد می توانید در قاصدک 24 و جااینجاس انجام دهید.
مشهد؛ نگین شمال شرق ایران
"سناباد نوغان" سرزمینی که در هزاره پنجم پیش از میلاد موطن اقوام آریایی بوده است، از میان کوه های هزار مسجد و بینالود سر بر آورده است. در سال 203 ه.ق و پس از شهادت امام رضا (ع) به دست مأمون، خاک سناباد پیکر امام رضا را در خود جای داد تا از آن پس این شهر به مشهد الرضا تغییر نام دهد. از آن پس مشهد بیش از گذشته گسترش یافت؛ به ویژه آن زمان که شاه تهماسب صفوی مردم توس را به این شهر کوچاند و مشهد به سرزمینی وسیع در شمال شرق ایران تبدیل شد. در اهمیت این شهر همین بس که در دوره افشاریان، پایتخت ایران بوده است.
با گذشت قرن ها بر اهمیت مشهد بیش از پیش افزوده شد. امروزه این شهر مرکز استان خراسان رضوی است، 351 کیلومتر مربع مساحت دارد و دومین شهر پهناور ایران به شمار می رود. برای شهری چنین محبوب با آب و هوای معتدل، نه تابستان های گرم و خشک و نه زمستان های سرد و مرطوبش، مسافران را از سفر به آن باز نمی دارد. گواه آن هم 27 میلیون زائر داخلی و 2 میلیون زائر خارجی است که هر ساله از شهرهای مختلف ایران و جهان برای تجربه ای معنوی راه سفر به این شهر را در پیش می گیرند.
دیدنی های مشهد؛ از حریم امن رضوی تا شهر عطار
تنوع جاذبه های مشهد درست به وسعت سرزمین آن است که در قلبش، حرم رضوی یا بهتر بگوییم مجموعه حرم رضوی قرار گرفته است. مجموعه ای که وسعت آن در جهان زبانزد است و بناهای گوناگونی از مسجد گوهرشاد، موزه و کتابخانه آستان قدس رضوی، یک گورستان و دانشگاه علوم اسلامی را در خود جای داده است. البته علاوه بر حرم امام رضا (ع) مکان های معنوی دیگری هم در مشهد وجود دارند که از جمله آنها می توان به مسجد هفتاد و دو تن، مصلی طرق، مسجد و حسینیه کرامت، آرامگاه شیخ نخودکی، گنبد خشتی و غیره اشاره کرد.
هر چند از آن زمان که مشهد، سناباد بود، یادگارهای زیادی بر جای نمانده است، اما همچنان نقش تاریخ بر پیکره این شهر خودنمایی می کند. آتشکده بازه هور در روستای رباط سفید که از دوره ساسانیان بر جای مانده، آرامگاه نادر شاره افشار در مجموعه باغ موزه نادری، آرامگاه خواجه ربیع؛ از اصحاب پیامبر اسلام که در دوره صفویه ساخته شده، گنبد خشتی مربوط به عصر صفویه و مدرسه عباسقلی خان مربوط به همین عصر از آثار تاریخی مشهد به شمار می روند.
زیبایی های طبیعت شمال شرق ایران نیز در روستاها و ییلاقات مشهد جلوه گر شده اند. ییلاقات شاندیز و طرقبه، زشک، پارک جنگلی وکیل آباد، پارک کوهسنگی، روستای کنگ و آبشار قره سو با آب و هوای مطبوع خود روح و جسم گردشگران را جلا می دهند.
بسیاری از آنها که از شهرهای مختلف با اتوبوس، قطار یا هواپیما خود را به مشهد می رسانند، فرصت را غنیمت شمرده و سری هم به نیشابور؛ نماد تاریخ و فرهنگ ایران می زنند. نیشابورِ آرمیده بردامنه کوه های بینالود، شعرا و ادیبان زیادی را در آغوش خود پذیرا شده است؛ از آرامگاه خیام، عطار نیشابوری و کمال الملک تا افلاک نما و باغ قدمگاه. فیروزه این شهر نیز برای گردشگران بسیاری دلربایی می کند.
خرید در بازارهای سنتی و مدرن مشهد
اگر فکر می کنید خرید به تازگی به یک بخش جدایی ناپذیر از گردشگری تبدیل شده، سخت در اشتباه هستید. در گذشته نیز کاروان ها با گذر از هر شهر، کوی یا برزن چیزی به عنوان سوغات با خود همراه می بردند. برای آنها که به هر بهانه ای راهی مشهد شده اند، فرصت خرید در بازارهای سنتی و مراکز خرید مدرن این شهر مهیاست. برای مثال برخی از مسافران از گشتن در مرکز خرید پروما، مجتمع الماس شرق، مرکز خرید آرمان، خورشید، مجتمع تجاری وصال، برج آلتون و مشهد مال لذت می برند و برخی از قدم زدن در بازار سنتی عباسقلی خان، بازار طلافروشان و بازار رضا.
بهترین زمان سفر به مشهد
مشهد در هر فصل و زمانی از سال میزبان مسافران است؛ چه آنها که برای کار و تجارت بار سفر به این شهر می بندند، چه آنها که به شوق دیدار امام هشتم دل به راه می زنند و چه آنها که گردش در جاذبه های فرهنگی، تاریخی و معنوی مشهد را غنیمت می شمارند. با این حال نمی توان انکار کرد که در فصل هایی از سال، ترافیک کمتر، ارزان بودن قیمت بلیط ها و آب و هوای مطبوع، شرایطی ایده آل را برای سفر فراهم می کنند. مثلا اگر در بهار و پاییز و ماه های فروردین، اردیبهشت، مهر و آبان به این شهر سفر کنید، لذت دوچندانی از سفرتان خواهید برد.
مشهد؛ دنیایی از سوغات
دست خالی برگشتن از مشهد چیز عجیبی است. نمی شود در بازارهای مشهد چرخی زد و از کنار این همه طعم و رنگ، به سادگی گذشت. اصلا مشهد مرکز سوغات است و بسیاری حتی برای تبرک هم که شده، چیزی از این شهر در چمدان خود می گذارند. برای مثال برخی زعفران خود را از مشهد تهیه می کنند؛ طلای سرخی که ناب است و عطرش ار مرزهای ایران نیز فراتر می رود.
علاوه بر زعفران، مشهدی ها به نوعی زرشک را هم مال خود می دانند. در هر مغازه ای که وارد شوید، می توانید انواع مختلف زرشک را از اناری و پفکی خریداری کنید. در بازارهای مشهد خشکبار، نقل و نبات، ادویه هفت رنگ و جیلی بیلی هم به وفور به چشم می خورد. سوغات غیر خوراکی مشهد الرضا تنها در خوراکی های رنگارنگ آن خلاصه نمی شود. مُهر و سجاده شهر زیارتی مشهد که در دسته بندی ها و اندازه های مختلف به فروش می رسد، انگشتر و زینت آلات عقیق و فیروزه که از دل معدن های فیروزه نیشابور بیرون آمده اند و عطرهایی با رایحه های گوناگون از بهار نارنج تا گل نرگس هم رهاورد خوبی برای شهری زیارتی هستند.
اگر به صنایع دستی علاقه دارید، باید بدانید که مشهدی ها در قالی بافی، پوستین دوزی، گلیم بافی، هر کاره تراشی، سماور سازی، آینه کاری، ارغوان بافی، نمدکاری و تولیدات نقره ای دستی بر آتش دارند. برای مثال قالی های فاخر این شهر را حتی می توانید در موزه آستان قدس رضوی هم ببینید.