آیا اوتیسم همان بیش فعالی است؟ مروری بر تشابه و تفاوت های اوتیسم و بیش فعالی در کودکان

رپورتاژ :

ذهن افراد مبتلا به بیش فعالی و اوتیسم علاوه بر اختلال در پردازش داده های حسی در پدیده ای موسوم به "مهار یا Inhibition"  چالش جدی دارد. مهار یکی از اعمال مهم مغز در اولویت بندی، نظم بخشی و سازماندهی حین فرآیند پردازش اطلاعات است. علی رغم تشابهات، بیش فعالی و اوتیسم دو اختلال کاملا مجزا هستند اما این امکان وجود دارد که بعضا همراه با هم در فردی بروز پیدا کنند.

علائم بیش فعالی در افراد مبتلا به اوتیسم

توجه به این نکته مهم است که در حالی که همپوشانی قابل توجهی بین علائم ADHD و اوتیسم وجود دارد، با این حال این دو اختلالات متفاوتی هستند و نحوه بروز ADHD در افراد مبتلا به اوتیسم می تواند منحصر به فرد و پیچیده باشد.

علائم مشترک اوتیسم و بیش فعالی

بسیاری از علائم ADHD و اوتیسم مشابه هستند و تمایز بین این دو را دشوار می کند. علائم رایج همپوشانی عبارتند از:

• نقص توجه: هر دو اختلال می توانند سبب بروز علائم نقص توجه، تمرکز و پیروی از دستورالعمل ها شوند.
• بیش فعالی: در حالی که در اوتیسم کمتر شایع است، برخی از افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است علائم بیش فعالی از خود نشان دهند.
• تکانشگری: عمل بدون فکر کردن، دشواری در انتظار نوبت، و قطع صحبت دیگران می تواند در هر دو اختلال وجود داشته باشد.
• حساسیت های حسی: هم ADHD و هم اوتیسم می توانند شامل افزایش یا کاهش پاسخ ها به ورودی های حسی باشند.
• چالش‌های اجتماعی: مشکلات در ارتباط، تعاملات اجتماعی و درک نشانه‌های اجتماعی در هر دو شرایط مشترک است.
• مسائل مربوط به عملکرد اجرایی: مشکلات مربوط به برنامه ریزی، سازماندهی، مدیریت زمان و شروع کار می تواند هم در ADHD و هم در اوتیسم رخ دهد.

تشخیص افتراقی اوتیسم از بیش فعالی

در حالی که این علائم با هم همپوشانی دارند، تفاوت های کلیدی بین ADHD و اوتیسم وجود دارد:

• نقصان های اساسی: ADHD در درجه اول با بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری مشخص می شود، در حالی که اوتیسم با اختلال در ارتباطات اجتماعی و رفتارهای محدود و تکراری تعریف می شود.
• علایق: افراد مبتلا به ADHD اغلب طیف وسیعی از علایق دارند، در حالی که افراد مبتلا به اوتیسم تمایل به علایق شدید و متمرکز دارند.
• پردازش حسی: حساسیت های حسی در اوتیسم اغلب شامل بیش حسی یا کم حسی است، در حالی که در ADHD، بیشتر در مورد حواس پرتی و دشواری در فیلتر کردن محرک های نامربوط است.

پیچیدگی تشخیص ADHD و اوتیسم

هنگامی که ADHD و اوتیسم همزمان رخ می دهند، اغلب به عنوان "AuDHD" شناخته می شود. این ترکیب می تواند منجر به مجموعه ای منحصر به فرد از چالش ها شود و نیاز به درک و درمان تخصصی دارد.

عوامل موثر در بروز علائم بیش فعالی در افراد مبتلا به اوتیسم

اختلالات همراه

• اضطراب یا افسردگی: این شرایط اغلب با ADHD و اوتیسم همراه هستند و علائم آنها می تواند رفتارهای ADHD را تشدید یا تقلید کند.
• ناتوانی‌های یادگیری: مشکلات یادگیری خاص می‌تواند به چالش‌های تمرکز، سازماندهی و تکانشگری کمک کند، که علائم اصلی ADHD نیز هستند.

فاکتورهای محیطی

• محیط های محرک: ورودی حسی بسیار زیاد می تواند علائم ADHD مانند را در افراد مبتلا به اوتیسم تشدید کند.
• فقدان ساختار: روال‌های منظم و محیط‌های قابل پیش‌بینی می‌تواند به مدیریت علائم ADHD کمک کند، در حالی که برنامه‌های ناهماهنگ می‌تواند آنها را تشدید کند.
• خواسته های اجتماعی: انتظارات و تعاملات اجتماعی می تواند برای افراد مبتلا به اوتیسم چالش برانگیز باشد و به طور بالقوه منجر به افزایش اضطراب و رفتارهای ADHD مانند شود.

درمان بیش فعالی در افراد مبتلا به اوتیسم

درمان ADHD در بیماران اوتیسم نیازمند رویکردی مناسب است که چالش ها و پیچیدگی های منحصر به فرد هر دو بیماری را در نظر بگیرد. اغلب از ترکیبی از دارو درمانی و رفتار درمانی استفاده می شود.

دارودرمانی

مشروط بر اینکه توسط پزشک حاذق با در نظر گرفتن تمامی شرایط، مضرات و فواید احتمالی تجویز شود میتواند در کاهش علائم بیش فعالی در افراد مبتلا به اوتیسم موثر باشد.

رفتار درمانی

• تحلیل رفتار کاربردی(ABA): این درمان بر بهبود رفتارهای خاص از طریق تقویت مثبت تمرکز دارد و می تواند به مدیریت علائم ADHD کمک کند.
• درمان شناختی-رفتاری(CBT): این روش درمانی به افراد کمک می کند تا الگوهای فکری و رفتارهای منفی را شناسایی و تغییر دهند.
• آموزش مهارت های اجتماعی: این می تواند به بهبود تعامل اجتماعی و مهارت های ارتباطی کمک کند، که می تواند برای افراد مبتلا به اوتیسم چالش برانگیز باشد.
• آموزش والدین: آموزش به والدین نحوه مدیریت علائم ADHD و اوتیسم در خانه می تواند مفید باشد.

ملاحظات مهم

• درمان فردی: هر فرد مبتلا به اوتیسم منحصر به فرد است و برنامه های درمانی باید متناسب با نیازهای خاص او تنظیم شود.
• نظارت نزدیک: نظارت منظم بر دارو و درمان برای ارزیابی اثربخشی و مدیریت عوارض جانبی ضروری است.
• همکاری: یک تیم چند رشته ای شامل پزشکان، درمانگران و مربیان باید با هم همکاری کنند تا یک برنامه درمانی جامع ایجاد کنند.

کلام آخر ...

تشخیص  افتراقی اوتیسم از بیش فعالی مهم ترین گام در درمان علائم این دو اختلال در بسیاری از کودکان و نوجوانانی است که درجات خفیفی از علائم مشترک را نشان می دهند.

گام اول و تعیین کننده هر اقدام درمانی از تشخیص صحیح آغاز می شود، در صورت مشاهده یک یا تعدادی از علائم فوق الذکر به مراکز تخصصی سلامت ذهن و روان کودکان و نوجوانان از جمله کلینیک تیوان مراجعه کنید.