اکوکاردیوگرافی قلب جنین چیست؟

رپورتاژ :

اکوکاردیوگرافی جنین روشی مشابه سونوگرافی است. این بررسی به پزشک امکان می‌دهد درک بهتری از ساختار و عملکرد قلب کودک متولد نشده به دست آورد. این روش معمولا در سه ماهه دوم بارداری و حدفاصل هفته‌های هجده تا بیست و چهار بارداری انجام می‌شود.

در اکوکاردیوگرافی قلب جنین از امواج صوتی ای استفاده می‌شود که در برخورد با ساختارهای قلب جنین بازتاب یا اکو پیدا می‌کنند. یک دستگاه، این امواج صوتی بازگشته را تحلیل می‌کند و تصویر یا اکوکاردیوگرافی از ساختار داخلی قلب جنین ایجاد می‌کند. این تصویر اطلاعاتی در مورد نحوه شکل گیری قلب کودک و کارکرد آن فراهم می‌کند.

اکوی قلب جنین به پزشک امکان بررسی جریان خون در قلب جنین را نیز می‌دهد. این بررسی دقیق امکان یافتن ناهنجاری‌های جریان خون کودک یا مشکلات ضربان قلب را برای پزشک فراهم می‌کند.

چه زمانی از اکوکاردیوگرافی جنین استفاده می‌شود؟

تمام زنان باردار، با این روش بررسی نمی‌شوند. برای بیشتر زنان، یک سونوگرافی ساده نیز می‌تواند به پزشک برای بررسی نحوه رشد تمام چهار دریچه قلب کودک کمک کند. ماما یا متخصص زنان و زایمان، در صورتی که بررسی‌های قبلی قاطع نباشند این بررسی را پیشنهاد می‌کنند. همچنین در مواردی که ضربان قلب غیرعادی در جنین تشخیص داده می‌شود نیز از این روش استفاده می‌شود.

زنان باردار، در موارد زیر نیز به این روش عکس برداری نیاز پیدا می‌کنند :

• کودک متولد نشده در معرض خطر ناهنجاری قلبی یا اختلالات دیگر باشد.
• سابقه خانوادگی بیماری قلبی وجود داشته باشد.
• مادر پیش از این زایمان، کودکی با مشکلات قلبی به دنیا آورده باشد.
• مادر در دوران بارداری از مواد مخدر یا الکل استفاده کند.
• مادر داروهای ویژه ای مصرف کند یا در معرض داروهایی قرار گیرد که می‌توانند موجب ایجاد مشکلات قلبی در جنین شوند. داروهایی نظیر داروهای تشنج یا داروهای تجویزی رفع آکنه مواردی از این دست هستند.
• مادر با بیماری‌های دیگری دست و پنجه نرم کند. مسائلی نظیر سرخچه، دیابت نوع 1، لوپوس یا فنیل کتونوری بیماری‌هایی از این دست هستند.

در بعضی موارد بعضی از متخصصان زنان و زایمان یا ماماها، این تصویربرداری را انجام می‌دهند. با این حال در بیشتر موارد انجام این فعالیت بر عهده یک تکنسین سونوگرافی با تجربه است. متخصص قلبی که فوق تخصص پزشکی اطفال داشته باشد می‌تواند نتایج این روش را تحلیل کند.

آیا برای اکوکاردیوگرافی جنین نیاز به آماده سازی خاصی وجود دارد؟

برای انجام این روش عکس برداری به هیچ اقدام خاصی نیاز نیست. بر خلاف روش‌های دیگر سونوگرافی پیش از زایمان، نیازی به نگه داشتن ادرار برای انجام عکس برداری نیست.

عکس برداری به این روش به طور معمول به چیزی بین سی دقیقه تا دو ساعت زمان نیاز دارد.

در زمان اکوکاردیوگرافی جنین چه مسائلی رخ می‌دهد؟

این روش به روش‌های سونوگرافی معمول بارداری شباهت دارد. اگر عکس برداری از طریق شکم صورت گیرد، این روش اکوکاردیوگرافی شکمی نیز خوانده می‌شود. اگر این روش از طریق واژن انجام شود، این روش اکوکاردیوگرافی ترنسواژنال خوانده می‌شود.

اکوکاردیوگرافی شکمی

اکوکاردیوگرافی شکمی مشابه سونوگرافی است. یک تکنسین سونوگرافی در ابتدا از مادر می‌خواهد دراز بکشد و شکم خود را در زاویه مناسبی قرار دهد. در ادامه، تکنسین یک ژل چرب کننده را بر روی پوست قرار می‌دهد. این ژل موجب کاهش اصطکاک می‌شود و بدین ترتیب تکنسین می‌تواند مبدل (ترنسدوسر) سونوگرافی را به خوبی جابجا کند. مبدل دستگاهی است که از روی پوست امواج صوتی را ارسال و دریافت می‌کند. این ژل به انتقال امواج صوتی نیز کمک می‌کند.

مبدل (ترنسدوسر) امواج صوتی با فرکانس بالا را از طریق بدن ارسال می‌کند. امواج با برخورد به بخش‌های چگال تر نظیر قلب کودک متولد نشده بازتاب می‌شوند. این بازتاب‌ها به یک رایانه ارسال می‌شوند تا مورد بررسی و تحلیل قرار گیرند. امواج صوتی نیز در چنان فرکانس بالایی ارسال می‌شوند که گوش انسان قادر به شنیدن آنها نخواهد بود.

تکنسین مبدل (ترنسدوسر) را در تمامی نواحی شکم جابجا می‌کند تا تصویری از بخش‌های مختلف قلب کودک ایجاد کند.

بعد از پایان این روش، ژل موجود بر روی شکم مادر تمیز می‌شود. سپس فرد می‌تواند به فعالیت‌های معمول روزانه خود بازگردد.

اکوکاردیوگرافی ترنسواژنال

برای انجام اکوکاردیوگرافی ترنسواژنال از فرد خواسته می‌شود لباس‌های بخش کمر به پایین را جدا کند و بر روی میز معاینه قرار گیرد. تکنسین در ادامه کار، پروب کوچکی را در درون واژن قرار می‌دهد. پروب از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از قلب کودک استفاده می‌کند.

اکوکاردیوگرافی ترنسواژنال به طور معمول در مراحل اولیه تر بارداری استفاده می‌شود. در این شرایط، این روش عکس برداری قادر به ایجاد تصویر شفاف تری از قلب جنین خواهد بود.

آیا اکوکاردیوگرافی جنین با خطری همراه است؟

هیچ خطر شناخته شده ای برای استفاده از اکوکاردیوگرافی جنین وجود ندارد، زیرا این روش از فناوری سونوگرافی برای تصویربرداری استفاده می‌کند و بیمار در معرض هیچ گونه تشعشعی قرار نمی‌گیرد.

برای مشاوره در زمینه اکوی قلب جنین با دکتر سعید بیطرفان فوق تخصص قلب کودکان روی لینک زیر کلیک کنید:

https://drbitarafan.com